Zor durumda kalınca yalan söylemek günah mı ?
Hem toplum nezdinde hem de dinimiz nezdinde tasnif edilmeyen çirkin davranışlardan bir tanesi de yalandır. Yalan söylemek bir doğruyu bildiği halde kasten farklı söylemeye denir. Yalan söylemek dinimizde şiddetle yasaklanmıştır ve yalan söylemek büyük günahtır. Bununla alakalı bir makalemizde bu konuya genişçe yer vermiştik. Okumak için BURAYA TIKLAYABİLİRSİNİZ : Yalan söylemenin günahı Yalan söyleyenin kabirdeki azabı
Bu konuda merak edilenler ise Zor durumda kalınca yalan söylemek günah mı ? veya Karı koca arasını iyi yapmak için söylenen yalanın günahı var mıdır? Mecburiyetten yalan söylemek günah mıdır ? sorularının yanıtları olmuştur. Gelin hep beraber inceleyelim.
Zor durumda kalınca yalan söylemek günah mı ?
İnsanların zor durumda kaldığında 3 yerde yalan söyleyebileceği hususunda çeşitli fikir ayrılıkları vardır. Fakat aşağıdaki hadiste bu ruhsatın nerelere verildiği apaçık yazmaktadır.
“ Ey insanlar! Pervanenin ateşe atılması gibi sizi yalanın peşine düşmeye sevkeden şey nedir? Halbuki, üç yer hariç yalanın her çeşidi ademoğluna haramdır. Bu üç yere gelince: 1. Erkeğin, rızasını sağlamak için hanımına yalanı. 2. Harpte söylenecek yalan; çünkü harp bir hileden ibarettir. 3. İki Müslüman arasında sulhü sağlamak kasdıyla söylenen yalan.”
Tirmizi, Birr 26
Yalana müsade edilen 3 durum
Yukarıdaki hadisteki birinci maddeye bakacak olursak;
Erkeğin rıza sağlamak maksadıyla hanıma söylediği yalana müsade edilmiştir buyrulmaktadır. Cümleden de anlaşılacağı üzere rıza sağlamak maksadıyla söylenenleri kapsar.
İkinci maddeye bakacak olursak;
Bu madde de harpte söylenebilecek yalanlar kastedilmektedir. Örneğin harp esnasında karşı tarafa üstünlük kurmak maksadıyla söylenen ‘kralınız öldü’ vb. durumları kapsar.
Üçüncü maddeye bakacak olursak;
Hadisi şerifte , “insanların arasını bulmak için yalan söylemek yalancılık değildir” sözünün mânâsı, bu yalanda günâh yoktur mânâsındadır. Olmamış birşeyi olmuş gibi söylmenin karşılığı yalandır. Fakat bu durumda bu yalanın günahı söz konusu değildir.
“Halkın arasını düzelten ve bunun için hayır niyetiyle söz ulaştıran veya hayır kasdıyla yalan söyleyen, yalancı değildir.”
(Buharî, Sulh 2; Müslim, Birr 101)
Buna ek olarak, bir insan bir şey vadederken İnşallah, Allah dilerse vb ifadeler kullanarak vadetmesi o vaat edilen işin gerçekleşmemesi sonucu o kişiyi yalancı yapmaz. Mesela bir erkek hanımın ve kızının gönlünü almak maksadıyla “İnşallah yakında bir ev alabilirsek daha rahata ereceğiz. demesi alamayacağını bilmesine rağmen o kişinin yalan söylediğini göstermez.
