Secde-i Tilavet Nedir? Secde ayeti duyunca ne yapmalıyız

Secde-i Tilavet

Kur’an-ı Kerîm’in 14 yerinde secde ayeti bulunmaktadır. Bu süre ve ayet numaraları şunlardır:

• el-A’raf, 7/206
• er-Ra’d, 13/15
• en-Nahl, 16/49
• el-İsrâ, 17/107
• Meryem,19/58
• el-Hac, 22/18
• el-Furkân, 25/60
• en-Neml, 27/25
• es-Secde, 32/15
• Sâd, 38/24
• Fussilet, 41/37
• en-Necm, 53/62
• el-İnşikâk, 84/21
• Alak, 96/19.

Secde-i Tilavet Ne Zaman Yapılır

Kuran-ı kerim’in 14 yerinde, secde ayeti vardır. Bunlardan birini okuyan yada duyan, anlamını anlamasada, bir secde yapması vaciptir.
Eğer başka biri okduğu yerde bulunursak fakat duymasak secde etmemize gerek kalmaz. Secde ayetini yazan heceleyen secde yapmasına gerek yoktur. Tercümesini okuyan yada duyan bunun secde ayeti olduğunu anlarsa secde yapması gerekir.

Kimler Secde-i Tilavet Yapmalıdır

Namaz kılması farz olan kimselerin tilavet secdesi duyunca secde yapmaları vaciptir. Bu sebeple secde ayetini duyan kimse cünüp yada sarhoşsa abdest aldıktan sonra secde etmeleri gereklidir. Sarhoş çok içmiş aklı gitmiş ise kendi okusa yada duysa dahi secde etmesi vacip olmaz. Uyuyan bayılmış veya deli bir kimsenin okuması durumunda bile duyanların secde etmesi vacip olur denildi. Fakat bunların ve kuşun okuması ile secde edilmemesi daha doğrudur. Çünkü okumanması hakikatiyle tilavetiyle doğru bir şekilde olması gerekmektedir. Hakiki okumakak demek Kuran-ı kerim’i okumakta olduğunu anlayarak okumak demektir. Çocuk yaptığını anlayacak yaşta ise okuması ile duyanların secde etmesi gerekmektedir. Eğer çok küçük yaşta ise gerekmez.

Delinin secde ayeti okuması

Dinimize göre bir delinin namaz kılmaması için altı namaz vakti, oruç tutmaması için gece ve gündüz bir ay, zekat vermemesi için bir yıl aralıksız deli olması gerekmektedir. Fakat zamanı ne zaman olursa olsun deli aklı başında değilken secde ayeti okursa, secde yapmak gerekmez. Aklı başında iken okursa secde gerekir. Dağdan çölden veya başka bir yerden yansıyıp gelen yada kuştan sedayı duyanların secde etmesi vacip olmaz. Secde ayeti hece hece okunursa veya yazılırsa yine secde yapılmasına gerek yoktur. Eğer kafir birisi okursa secde yapılması vacip olur.

Bilgisayardan secde ayeti duyulursa ?

(Dürr-ül-müntekâ) da diyorki ” Duyulan sesin insan sesi olması gerekmektedir”. Yani radyodan bilgisayardan duyulan sesin insan sesi olmadığı cansız aletin sesi olduğu ikinci kısmın 52. maddesinde bildirilmiştir. Fakat ‘El-fıkh-u alelmezâhib-il erbe’a da da diyor ki, “Gramofonda, teypte ve radyoda okunan secde âyeti duyanın, tilâvet elleri kulaklara kaldırmadan “Allahü ekber” diyerek secdeye yatılır. Üç kerre (Sübhâne rabbiyel-a’lâ) denir. Sonra (Allahü ekber) deyip ayağa kalkınca, secde-i tilavet tamamlanmış olur.

Secde-i Tilavet için Niyet gereklidir.

Önce niyet etmek lazımdır. Niyetsiz kabul olmaz. Namazda okuyunca, hemen ayrıca rüku veya bir secde yapıp ayağa kalkar. Okumasına devam eder. Secde ayetini okuduktan iki üç âyet sonra namazın rükü’una eğilirse ve tilâvet secdesine niyyet ederse, namazın rükü ve secdeleri, tilâvet secdesi yerine sayılır. Cemmat ile namaz kılan ise imam secde ayeti okuyunca, imamın okuduğunu duymasada imamla birlikte ayrıca bir rüku ve iki secde yapar. Cemaatin de rükuda niyet etmesi gerekmektedir.
Cünüp yada abdestsiz olanların temizlendikten sonra yapmaları gerekmektedir.

Cünüp Abdestsiz yada kadınlar için adet olanların secde etmesi

Cünüb, abdestsiz ve serhoş olanın da temizlendikden sonra yapmaları lazımdır. Adet dönemindeki bir kadın duyunca, secde etmesi vâcip olmaz. Bir seferde bir secde ayetini bir kaç defa duyan veya okuyan kişi hepsi için bir secde etmesi yeterlidir. Peygamber efendimizin (s.a.v) ismi şerifi söyleyince veya duyunca selevat okumakta böyledir. Bir mecliste iki secde ayeti okunursa iki secde gereklidir. Namaz kılarken, dışardan secde ayeti işiten, namazdan sonra secde eder. Namaz kılması haram olan üç vakitte secde-i tilavet yapmak câiz değildir.

(Dürr-ül-muhtâr) da ve (Nûr-ül-îzâh) da secde-i tilâvet sonunda diyor ki, İmâm-ı Nesefî “rahmetullahi teâlâ aleyh” (Kâfî) kitâbında buyuruyor ki, “Bir kimse hüzünden, sıkıntıdan kurtulmak için, Allahü tealaya kalbinden yalvararak, ondört secde âyetini [ezberden, ayakta] okuyup, herbirinden sonra, hemen yatıp secde ederse, Allahü teala, o kimseyi o dert ve beladan korur”. Son secdeden kalkınca, ayakda ellerini ileri uzatır. Kendinin veyâ bütün müslimânların dünyâ ve dinlerine gelen belâdan, sıkıntıdan kurtulmaları, korunmaları için dua eder.
‘Şükr secdesi’ de, tilâvet secdesi gibidir. Kendisine ni’met gelen veyâ bir derttn kurtulan kimsenin, Allahü teala için secde-i şükür yapması müstehaptır. (Müstehap : İslam’da yapılınca sevap sayılan, yapılmayınca günah olmayan eylemlere verilen isimdir.)