Alışveriş ve Mal hakkında Çeşitli bilgiler
Hayvan Satmanın dinimizde yeri nedir ?
Köpeği ve diğer işe yarayan hayvanları ve kuşları satmak caizdir. Gayrimüslim vatandaşın alışverişi Müslümanların ki gibidir. Yalnız onların domuz ve şarap satması da caizdir. (Saadeti ebediyye Tam ilmihal sayfa 666)
Müşteri parayı vermeden ve malı almadan kaybolsa o mal başkasına satılır. Bir kişi sattığı malın Bedeli olarak bilmeyerek sahte para aldıysa yanında ise geri verip iyisin alır. Sahte parayı kullandıysa normalini isteyemez.
Yerde Bulunan para yada malı ne yapmalı ?
“Lukata” kelime anlamı yerdebulunup sahibi belli olmayan mal yada paradır. Sahibine vereceğinden emin olanın korumak için alması sünnettir. Yerde helak olacak ise alması farz olur. Arayan olursa bana gönderin diyerek 2 kimseyi şahit yapar ve kalabalık bir yerde tarif ederek sahibini arar. Sahibini bulana kadar veya durmakla bozuluncaya kadar helak olursa ödemez. Sahibi çıkmayacağını veya bozulacağını anlarsa artık aramaz ve bunu sadaka olarak verir. Alan fakir ise kendi kullanabilir. Sahibi sonra çıkarsa ya kabul eder yahut bulana veya fakire tazmin ettirilir. Kabul eden veya Tazmin eden sevap kazanır.
Aşağıdaki bilgiler mecelleden alınmıştır
- Madde 912: Birinin ayağı kayınca düşerek başkasının malını telef ederse malın bedelini öder.
- Madde 914: Kendi malı sanarak başkasının malını telef eden o malın bedelini öder.
- Madde 915: Başkasının elbisesini çekip yırtan elbisenin tam bedelini öder elbiseyi tutup sahibi çekmekle yırtılsa yarısını öder.
- Madde 916:Bir çocuk birinin malına zarar verirse çocuğun malından ödenir. Eğer malı yoksa malı oluncaya kadar beklenir. Velisi ödemez.
- Madde 918: Birisi birinin evini yıkarsa sahibi dilerse enkazı ona bırakıp binanın kıymetini alır yahut enkazı ve değer farkını birlikte alır ağaçlarını kesmek de böyledir.
- Madde 919: Yangını durdurmak için bir evi hükümetin emriyle yıkan ödemez kendiliğinden yıkan öder.
- Madde 921 :Mazlum olanın başkasına zulüm etmeye hakkı yoktur Her ikisi de öder mesela sahte para alan bunu başkasına veremez
- Madde 922: Birinin malının telef olmasına sebep olan o malın bedelini öder. Ahırın kapısını açıp hayvan kaçarak dahi olsa yine öder hayvanı ülküsü kaçıran da böyledir.
- Madde 924: Yolda kuyu kazıp birinin hayvanı düşerek ölürse yine bedelini öder kendi mülkünde kalmış ise ödemez
- Madde 926: Yoldan geçen herhangi birinin malına zarar veren öder.
- Madde 927: Hükümetin (devletin) müsadesi olmadan yolda oturup satış yapılamaz.
- Madde 928: Duvarı yıkılıp birinin malına zarar verirse önceden duvarın yıkılacak tamir et şeklinde ikaz yapılmışsa yine o malın bedelini öder.
- Madde 929: Başıboş bırakılmamış bir hayvanın kendiliğinden yaptığı zararı sahibi ödemez sahibi görüp Men etmezse veya hayvanın tehlikelidir çaresine bak denilmiş ise öder.
- Madde 1013: Bir binaya ortak olarak malik olan kimselere hisse-i sayia sahibi denir. Bir binanın yarısı Ahmet’in üçte biri Ömer’in altıda biri Ali’nin olsa Ahmet hissesini satsa Ömer ve Ali almak isteseler yarısını Ömer yarısında Ali alır Ömer hissesine göre iki misli alamaz.
- Madde 1023: Karşılıksız hediye ve vasiyet gibi karşılıksız temliklerde Şufa hakkı olmaz. Şufa hakkı hisse Paylı mülkiyette herhangi bir hissedarın hissedar olmayanlara karşı öncelikli satın alma hakkını belirtmektedir.
- Madde 1036: Müşterinin teslim etmesi ile veya hakimin karar vermesi ile şifa sahibi satılan binaya Malik olur
- Madde 1314 : Müşterek bir bina yıkılınca yeniden ortaklaşa yapılmasını istemeyen olursa yapılamaz arsa bölünür